Teknik alanda bakımın ne olduğuna dair birçok farklı açıklama bulunmaktadır. Bir sistemin genel sağlığını artırmayı amaçlayan testleri, ölçümleri, değiştirmeleri, ayarlamaları, onarımları vb. içeren geniş bir kavramdır. Bakımın bu geniş açıklaması tüm tarihimiz için doğru olsa da, bakım kültürü, insanlığın teknolojik zaman çizelgesinin farklı bölümleri için farklı yaklaşımlar ve prosedürlerle doludur. Bu blog gönderisinde ana odak noktası, bakımın tarihi ve geleceği boyunca bu farklı bakım kültürleri olacaktır.
Varlığımızın büyük bir bölümünde insanlık, Düzeltici Bakım adı verilen bir bakım yaklaşımına bel bağladı. Bu yaklaşım, bakım kavramları arasında en eski olanıdır. Bir arıza ortaya çıktığında arızalar giderilir ve sistemler korunur. Sanayi devriminden önce oluşturulan sistemlerde durum izleme ve arıza analizi süreçleri bulunmadığından, bu yaklaşım tamamen reaktiftir. Daha küçük üretim hacimleri ve piyasadan daha az talep olması nedeniyle, bu düzeltici bakım yaklaşımı, üretimin sanayi devrimi öncesi dönemi için pek sorun yaratmamıştır.
Sanayi Devrimi’nden sonra bakım, dünyadaki fabrikalar için daha önemli bir konu haline geldi. Özellikle yaygın olarak kullanılan buhar kazanları, yaygın olarak meydana gelen arızaların patlamalara neden olması nedeniyle çalışanlar için tehdit oluşturmaya başlamıştır. Sanayi, çalışma ortamında güvenliği sağlamak için bu kazan ekipmanları üzerinde periyodik değerlendirmeler uygulamaya başladı. Sistemin sağlığının sağlanmasına yönelik bu yeni yöntem, Önleyici Bakım adı verilen yeni bir bakım yaklaşımının ortaya çıkışına işaret etmektedir. Önleyici Bakım, periyodik bakım süreçleri ile arıza ihtimalini ortadan kaldırmayı amaç edinmiştir. Pazardan gelen artan talep ve artan üretim hacimleri ile bu yaklaşım kazanlardan çeşitli fabrikalarda çok çeşitli makinelere yayılmaya başlamıştır.
İnsanlık tarihi boyunca savaşlar her zaman yenilikçi teknolojilerin arkasındaki itici güç olmuştur. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra endüstri, makineler için hayati olan emir verildiği anda başarılı bir şekilde çalışabilme yeteneğini vereceği için sistemlerin güvenilirliğine ve kullanılabilirliğine daha fazla odaklanmaya başladı. Bu, Proaktif Bakım adı verilen yeni bir bakım yaklaşımının doğmasına neden oldu. Proaktif Bakım, hata analizine ve durum izlemeye dayanır. Hata analizi yöntemleri, bir sistemin kullanıcılarının bir arızayı kök nedenleriyle birlikte değerlendirmesine, kritiklik analizi yapmasına ve arızaya neden olan koşulları ortadan kaldırmasına olanak tanır. Durum izleme sistemleri, kritik ekipmanlara bağlı sensörler aracılığıyla kullanıcıları sistemin hayati durumları hakkında bilgilendirir. Sürekli denetim ve bilgi akışı, sistem operatörlerinin makinelerin durumundaki herhangi bir değişikliği gözlemlemelerini ve bir arıza meydana gelmeden önlem almalarını sağlar.
Günümüzde çeşitli sensörlerin kullanılabilirliğinin artması ve Endüstri 4.0 konseptinin ortaya çıkmasıyla, üretim sahalarında durum izleme teknolojileri daha popüler hale geldi. Makinelerden büyük miktarda veri elde etme yeteneği, Kestirimci Bakım adı verilen yeni bir bakım yaklaşımının oluşturulmasını kolaylaştırdı. Kestirimci Bakım, durum izleme uygulamaları aracılığıyla toplanan büyük miktarda veriyi kullanır ve arıza modunu anlamak için analizler yapar ve temel nedeni ve makinelerin kalan kullanım ömrünü tahmin etmek için modeller oluşturur.
Makine öğrenimi alanındaki ve yapay zeka teknolojisindeki sürekli gelişmelerle bakımın geleceği sonsuz olasılıklar barındırıyor. Sensemore ürünleri gibi çözümler, bu analizleri otomatik bir şekilde gerçekleştirmek ve arızaların temel nedenlerini meydana gelmeden önce tahmin etmek için AI modellerini kullanır. Sistemlerden toplanan büyük miktarda veriyi incelemek için AI algoritmalarını kullanmak, hassas sensörler aracılığıyla sürekli durum izleme ve kök neden analizi yapmak, bakım kültürünün geleceğidir.